Edip Ayvaz

Format c:

Edip Ayvaz

Bilgisayar başına oturdunuz tam işlerinize başlayacaksınız ki Windows çalışmıyor. Zaman içinde hata mesajları her geçen gün çoğalıyor. Windows bir şekilde hiç açılmıyor. Bir virüs geldi. Antivirüs programı gelen virüsü temizledi ama dosyalara zarar verdi veya dosyalar silindi. Anlaşılan Windows'u yeniden kurmak kaçınılmaz. Peki şimdi ne yapacağız? Gecenin bir vakti kimi nereden bulacağız yeniden Windows kurmak için? Gündüz birini buluruz ama kim bilir kaç para isterler sırası mıydı şimdi? Nereden bulacağız onca parayı? Hiç üzülmeyin en kolay anlaşılır biçimde Windows kurmayı öğreneceğiz. Windows kurmanın aslında o kadar da zor bir şey olmadığını göreceksiniz.  Windows kurulumu yaklaşık 45 dakika sürmekte. Aygıt sürücüleri ve sonradan ilave edeceğiniz kendi programlarınızın yüklenmesi ile beraber bu işlem için yaklaşık 3-4 saatinizi ayıracaksınız.

Microsoft Windows XP

Windows XP kurulumunu kendi kurulum CD'sini koyarak kolayca yapabilirsiniz.  CD'yi koyun ve yönergeleri izleyin. Biraz deneyiminiz varsa kolayca kuracaksınız. Dosya sistemini NTFS olarak seçin. Windows XP, Genelde Aygıt Driver'larını tanımakta. Aygıtlarınızı Windows XP Driver'larıyla kurmanız en iyi sonucu verecektir. Öncelikle XP Driver'ların bakın. Tanımadığı Driver'lar da mutlaka olacaktır. Bu Driver'lar XP'ye uygun olmayabilir. Mutlaka Bu sürücülerin XP sürümlerini edinmelisiniz. Bu sürücüleri bulabileceğiniz adresler: Driverguide.com - driversplanet.com - Drivers.com.

Anakartınız destekliyorsa bilgisayarı açtığınızda Ram sayarken Esc tuşuna basın. Size bilgisayarı nereden açmak istediğinizi soran bir menü gelecek. CD-Rom'u seçerek kuru başlatın. Gerisi çok kolay. Gelen menü size ne yapmanız gerektiğini açıklıyor. Yönergeleri izleyerek devam edin. İsterseniz bölümleme işlemi de yapabilirsiniz burada. Formatı da bölüm silerek ya da yeni bölüm oluşturarak yapıyoruz. Diskinizde birden fazla bölüm oluşturmakta her zaman yarar var. Aşağıda yazılan uzunca işlemlerin yarısını bile yapmıyorsunuz.

Anakartınız desteklemiyorsa, Bilgisayarı CD-Rom'dan başlatmanız gerekecek. Bunun için 'Bios'a girip 'Boot' sırasını önce CD-Rom yapmalısınız.

Windows üstüne kurulum yaparsanız bu sağlıklı bir seçenek olmaz. Altta çöpler, virüsler, trojanlar ve hatalar aynen kalır. Gene de ben kuracağım diyorsanız XP CD'sini koyun. Kurulumu seçtiğinizde sağ üst tarafta küçük bir pencerede size iki seçenek soruyor. Yeni kurulum, Normal kurulum. Normal kurulum üstüne kurar şifre istemeden devam eder. Yeni kuruluma dikkat edin. Eğer bilgisayarınızda birden fazla bölüm varsa diğer bölüme de kurabilirsiniz.

Not! En iyi performans bilgisayar başladığında CD-Romdan açıp kurulum yapmaktır. Kurulum Dos komutları filan istemediğinden çok daha kolay oluyor MS-Dos bilmeyenler için.

Windows 95 - 98 - 98SE - ME kurmak için hazırlık.

1.-Bütün bilgilerinizi yedekleyin. Eğer bilgisayarınız iki sürücüye bölünmüşse ( C: - D: gibi ) ne kadar bilginiz varsa C: den D: ye aktarınız. Bilgisayarı sildiğinizde veya formatladığınızda sadece C: sürücüsü silineceğinden D: sürücüsündeki bilgiler aynen korunacaktır. Windows'u yeniden kurduğunuzda bu bilgileri aynen bulacaksınız. Eğer Bilgisayarınız iki sürücüye bölünmemişse o zaman varsa CD-Writer, Disket gibi yedekleme cihazlarıyla bilgilerinizi yedekleyiniz. CD-Writer yoksa ve bilgileriniz Diskete girmeyecek kadar büyükse o zaman altta tekrar değineceğim "deltree c:" komutuyla sadece silmek istediğiniz dosyaları silersiniz. Bu biraz zaman alan bir işlemdir ama bütün dosyalarınız korunur. Silinip kaybolmazlar. 

2.- Sistem açılış disketi oluşturun. Boş ve temiz, yeni bir disketi, Disket Sürücüsüne takın. Sistem  açılış disketi oluşturmak için "Bilgisayarım"a çift tıklayarak "Denetim Masası/Ekle Kaldır/Başlangıç Disketi" veya "Başlat/Ayarlar/Denetim Masası/Ekle Kaldır/Başlangıç Disketi"ne gelerek "Disket Oluştur"u tıklayın. Bilgisayar gerekli dosyaları hazırlayarak diskete kopyalayacaktır. Eğer Bilgisayarınız tamamen çöktüyse ve Windows açılmıyorsa bir arkadaşınızın makinesinden bu disketi hazırlayın. Windows, kurulum esnasında da böyle bir açılış disketi hazırlatacağından ayrıca boş bir disketi yanınızda bulundurun.  

3.-Önce "Windows kurulum Cd"si Bilgisayarımızda bulunan aygıtların; Ekran Kartı, Ses Kartı, TV Kartı, Yazıcı, Fax-Modem, CD-Writer vs vs ait sürücülerini içinde bulunduran disketleri veya CD'leri hazırlayın. Eğer bu aygıtlara ait sürücülere sahip değilseniz önce bunları bilgisayarı aldığınız yerden isteyebilirsiniz. Bilgisayarınızın Windows'u çalışır haldeyken "masa üstünde" "Bilgisayarım" ikonuna sağ tıklayarak özelliklerinden veya "Başlat/Ayarlar/Denetim Masası/Sistem"e çift tıklayarak "Aygıt Yöneticisi"nden bu aygıtları bulabilirsiniz. Bu aygıtların üstüne tıklayıp alttan özelliklerde veya çift tıklayarak doğrudan açılmasını sağlayıp Bu aygıtların adını ve modelini bir kenara aynen yazın. Sizde olup olmadığına bakın. Eğer yoksa bunları bilgisayar firmalarından, bilgisayarı aldığınız yerden ya da internetten bulmalısınız. 

4.- Bilgisayarınızı açtığınızda açılış sırasını kontrol ediniz. Açılış sırası önce disket sürücüsü olmalıdır. Eğer önce disket sürücüsünden açılmıyorsa bilgisayarınız açılırken ilk başta ram testi yapılırken "del" duşuna basarak "Bios"a giriniz. Burada sizin Biosunuzun sürümüne göre "Bios features Setup" ya da "Advanced Bios features" yazan yere ok tuşlarını kullanarak geliniz ve enter tuşuna basınız. Gelen pencerede "Boot Sequence" yazan yere ok tuşlarıyla gelerek "Page Down" tuşunu kullanarak Sürücü sırasını A,C,SCSI olarak ( sizin makinanızın sürücü sırasına göre ama A hep başta olacak ), veya sürüme göre "First Boot Device" karşılığını Floppy olarak değiştirerek "Esc" tuşuna basarak F10 ve tuşuyla kaydedin ya da hep "Esc" tuşuyla çıkarken size soracak "Save/Exit"? diye o zaman "Y" tuşuna basarak çıkın. Makineyi resetlerseniz artık ilk başta disket sürücüsü ile başlayacaktır. Dikkat! "Bios"a girdiğinizde hiç bir ayarla oynamayın değiştirmeyin. İçinden çıkılmaz sonuçlar elde edersiniz.  

Bütün hazırlıklarımız tamam, artık "Formatlama" işlemine başlayabiliriz.

Bilgisayarınızı açın. Windows açıldığında "Bilgisayarı Kapat" tuşuna basarak gelen menüde "MS-DOS Kipinde Başlat"ı tıklayın. Makine MS-DOS kipine düştükten sonra C:\WINDOWS> yazan yerin yanına cd.. yazın ( C:\WINDOWS>cd.. ) ve enter tuşuna basarak c:\> düşmesini sağlayın.   c:\> düştükten sonra yanına format c: /q yazın ( c:\>format c: /q ) ve Enter tuşuna basın. Burada "q" harfini yazmamızın sebebi hızlı format yapılması içindir. Eğer hard diskinizde bozuk kesimler varsa o zaman hızlı formatı seçmeyin. Sadece format c: yazarak, formatlama işlemine başlayın. İşlem biraz uzun sürer ama diskinizdeki hatalar onarılmaya çalışılır.

Bilgisayarınız tamamen çöktü ve Windows açılmıyorsa, "Başlangıç disketini takın ve makineyi açın. Gerekli dosyalar yüklendikten sonra Windows 95 kullanıcılarında kendiliğinden C:\> ye düşecek. Windows 98 ve sonrası kullanıcılarında ise gelen seçeneklerden "Bilgisayarı CD-Rom desteği olmadan başlat"ı seçin. Şimdi en önemli bölüme geliyoruz çünkü bu komutu verdikten sonra enter tuşuna bastığımızda size soracak:
UYARI, TAŞINAMAZ C: DİSK SÜRÜCÜSÜ ÜSTÜNDEKİ TÜM VERİ KAYBOLACAK!
Biçimlendirme devam etsin mi? (E/H)?h
Dikkat! Bu işlemi onayladıktan sonra artık geri dönüş yoktur ve formatlama işlemi başlayarak tüm bilgiler silinecektir. "E" tuşuna bastıktan sonra  Enter tuşuna da basıp format işlemini başlatın. Hızlı formatı seçtiğimiz için işlem çok kısa sürede bitecektir. İşlem sonuçlandığında size verdiği mesajı da onayladıktan sonra açılış disketini ve Windows kurulum cd'sini takıp makineyi resetleyin.

Windows Kurulumu Başlıyor.

Bilgisayarı resetledikten sonra makine ilk olarak disket bilgilerini okuyarak yazı tipini ayarlamak ve cd-rom'u tanımak gibi birkaç işlem gerçekleştirdikten sonra, eğer Windows 95 kuruyorsanız kendiliğinden c:\> ye düşecek. c:\> yanına cd-rom sürücüsü harfi neyse d: veya e: ( c:\>d: veya c:\>e: )yazın. d: veya e: sürücüsüne düştükten sonra yanına "kur" ( yazarak d:\>kur veya e:\>kur )  Windows 95 kurulum işlemini başlatın. Eğer Windows 98 ve sonrası kuruyorsanız o zaman disketteki bilgileri okuduktan, yazı tipini ayarlamak ve cd-rom'u tanımak gibi birkaç işlem gerçekleştirdikten sonra size bilgisayarı nereden açmak istediğinizi soracak. CD-ROM seçeneğini Enter tuşuyla onayladıktan sonra makine A: veya C: ye düşecektir. Siz c:\> veya a:\> yanına cd-rom sürücüsü harfi neyse d: veya e: ( a:\>d: veya a:\>e: ) d: veya e: sürücüsüne düştükten sonra yanına "kur" ( yazarak d:\>kur veya e:\>kur ) Windows kurulum işlemini başlatın. Artık farenizi kullanmaya başlayacağınızdan işleminiz daha kolay olacak. Bundan sonra yönergeleri izleyerek, kendi önerdiği ayarları koruyarak kurulum işlemine devam edin. Size soracağı bir kaç bilgiyi dolduracaksınız. En başta Windows'u kuracağınız dizini C:Windows, bilgisayara bir ad vermenizi ve bilgisayarınızın tanımını soracak. Buralara yazacağınız bilgiler en üste sizin adınız, ortadaki Worksgroup yazısı kalsın alta da makinenin tanımı neyse onu yazın. Bilmiyorsanız Pentium yazın ve geçin. Daha sonra Başlangıç Disketi oluşturacaksınız. Bilgisayar birkaç kere açılıp kapandıktan sonra sizden tekrar bir ad vermenizi ve Windows şifresini yazmanızı isteyecek. Sonunda sürücü bilgileri ve masa üstü ayarları yaptıktan sonra Windows kurulumu bitecektir. Özellikle Windows 98 SE 1000 adet aygıt sürücüsü tanır. Eğer sizin aygıtlarınızın sürücüleri Windows içinde varsa kendi otomatik olarak kuracaktır. 

Aygıt Sürücülerini kurma.

Windows ekran kartı sürücülerini tanımışsa, ekrana sağ tıklayarak "Ayarlardan" sadece ekran çözünürlüğünü ayarlayarak "800x600 pixel" yaparak işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Soldaki renkler de "Yüksek Renk (16 bit )" olması yeterlidir. İyi bir ekran kartına sahipseniz bunları yükseltebilirsiniz. Eğer Windows ekran kartınızı da tanımamışsa onu da tanıtmanız gerekecek. Windows'a tanımadığı aygıt sürücüleri tanıtmak ve kurmak için "Denetim Masasına" gelerek "Yeni Donanım Ekle"ye çift tıklayın. Aygıtları aratın. Bulduğu her aygıtı ayrı ayrı tanıtın. Veya siz "Disketi Var"ı tıklayarak, disket ya da cd-romdan kuruyorsanız oradan bu sürücüleri seçip ilgili dosyaları da gösterdikten sonra tamam derseniz sürücüleri tanımış olur. Unutmayın windowsun algılaması için, her tanıttığınız sürücü için makinayı yeniden başlatmanız gerekiyor. Daha ayrıntılı bilgi edinmek için modem kurulumunu aşağıda örnek olarak göreceksiniz. Diğer tüm aygıtları da benzer şekilde kurabilirsiniz.

Modemin Bilgisayara Tanıtılması.

1.- Başlat/Ayarlar/denetim Masası veya Bilgisayarıma çift tıklayarak Denetim Masasını tıklayın.
2.- Yeni Donanım Ekle İkonuna çift tıklayın.
3.- Yeni Donanım Ekle Sihirbazı açıldığında alttan ileriyi tıklatın.
4.- Windows şimdi sisteminizdeki yeni Tak ve Kullan aygıtları arayacak ileriyi tıklayın.
5.- Aradığınız aygıt listede varsa seçili yapın yoksa üstten "Hayır, aygıt listesinde aradığım aygıt yok" kutusunu işaretleyin ve ileriyi tıklayın.
6.- "Hayır, donanımı listeden seçmek istiyorum" kutusunu işaretleyin ileri.
7.- Buradan "Modem"i seçili yapın (veya daha sonra kurmak istediğiniz diğer aygıtları, Yazıcı, TV kartı, Radyo kartı vs vs  gibi) ileri.
8.- Yeni Modem Yükle sihirbazı açılacak. "Modemimi algılama; onu listeden seçeceğim" kutusunu işaretleyin ileriyi tıklayın.
9.- Sürücü bilgileri veri tabanı oluşturuluyor penceresi kısa bir işlem yaptıktan sonra açılan pencerenin sol tarafından modeminizin üreticisini seçin (Örnek: Rockwell). Pencerenin sağ tarafından modelini seçin (Örnek Rockwell 33.6 Internal Modem). Eğer listede yoksa veya buradan da aramak istemiyorsanız Modeminizle birlikte verilen disket veya Cd yi takın ve doğrudan "Disketi Var" seçeneğini tıklayarak "Gözat"tan A: veya Cd-Rom'u göstererek kurulumu gerçekleştirin.
10.- Windows sürücüleri bulduktan sonra "Com port"u arayarak (Com1 veya Com2) Kurulumu gerçekleştirir. Bundan sonra bir çevirmeli bağlantı oluşturarak internet bağlantınızı gerçekleştirin.
Diğer aygıtları da benzer şekilde yükleyin.

İnternete bağlanmak için "Çevirmeli Bağlantı" Nasıl Yapılır?

İnternete bağlanmak için bir bağlantı yapmanız gerekiyor bunun için:
1.- "Bilgisayarım"a çift tıklayın. (Windows XP'de Denetim Masası\Ağ Bağlantıları\Yeni Bağlantı Oluştur'dan yapacaksınız.
2.- "Çevirmeli Ağ"a çift tıklayıp açın.
3.- "Yeni Bağlantı Yap"ı çift tıklayıp açın.
4.- Açılan pencerede üst bölüme hangi sunucudan bağlanıyorsanız onun adını yazın. İleri
5.- sol tarafta alan kodu 0822 sağ tarafa da sunucunun telefon numarasını yazın. Gelen pencerede sonu tıklayarak kapatın.
6.- Oluşturduğunuz bu bağlantıya sağ tıklayarak özelliklerine tıklayın.
7.- Burada üstten "Genel"de yatığınız ayarları göreceksiniz. Üst taraftan "Sunucu Türleri"ni tıklayın. Alt kısımdaki seçeneklerden sadece "Yazılım sıkıştırmasını etkinleştir" ve alttan "TCP/IP" işaretli kalarak diğer işaretleri kaldırın. En üst pencerede PPP : ....................... seçeneği işaretli olacak.
8.- Eğer sunucunuz proxy ayarları istiyorsa burada TCP/IP Ayarlarını tıklayarak gelen pencerede ortada "Ad sunucusu adreslerini belirtin" seçeneğini işaretleyerek sunucunun size verdiği rakamları "Birinci DNS" ve "İkinci DNS" bölümlerine yazın (Telekom için örnek: Primary DNS: 212.156.4.6 - Secondary DNS: 212.156.4.7). Tamamı tıklayarak bütün pencereleri kapatın. Proxy ayarları istemiyorsa Tamamı tıklatarak bütün pencereleri kapatın. Çok az sunucu proxy ayarları istiyor. Eğer internet bağlantısını Telekom'un şifre gerektirmeyen 2003146 servisinden yapacaksanız TCP/IP ayarlarını mutlaka yapmalısınız. Aksi halde İnternete bağlansanız da hiç bir şey yapamazsınız. Bu servisin normal telefon ücreti aldığını unutmayın. Yeni bir çevirmeli bağlantı yapıp telefon bölümüne alan kodu bölümünü boş bırakarak sadece 2003146 yazarak internete bağlanabilirsiniz.

Yeni: Dial Up telefonları: 2000145 - 2003146

İnternete Bağlanın.

Bilgisayarım/Çevirmeli Ağı tıklayarak yapmış olduğunuz "Çevirmeli Bağlantı"ya çift tıklayarak açın. Üst tarafa "Kullanıcı Adı"nızı alt tarafa da "Şifre"nizi yazın. "Parolayı Kaydet" kutusunu da işaretledikten sonra alttan "Bağlan"ı tıklayın.  

Hazırlayan. Edip Ayvaz